Nork bere ozeanoa

Goizalde Landabaso

"Nork bere ozeanoa"
Xabier Etxaniz Rojo
Erein, 2006

        Ozeanoa gauza itzela da, handia, larria da. Nork bere ozeanoa lanean garbi erakusten da denok dugula ozeanoa barruan, sarri bat baino gehiago. Denok gure bazterrak erosionatzen duenik. Ipuin bilduma itxaropen apur baten zantzua utziz hasten da... "Emakumea marrazkiei begira gelditu da, amesten. Ametsetarako ere ordurik eta lekurik aproposenak ez izan arren. Marrazki bihurtzeko ordua noiz helduko zain". Horixe da esperantzari Xabier Etxanizek utzi dion ozeanoa. Osterantzean in crescendo doan samina da. Tristura lurralde oro okupatzen doan ozeanoa da. Edo ozeanoak. Zenbat heriotza, zenbat haustura, zenbat agur. "Bihotza, ordea, aldaketen zain geratuko da. Ausardia apur bat biltzen dutenerako, hain zuzen". Amaierak ere mingostasuna uzten dizu. Itxaropen lorratzik ikus diozu horri? Beharbada irudituko zaizu, bai, baina orrialdeotan nabigatu ostean niri neuri itxaropenerako arrasto dena desagertu zait. Hondoratze antzekoa egin du. Ez dut esan nahi Nork bere ozeanoa tristea denik, baina ni triste utzi nau.

        Maitasuna hemendik eta handik agertzen da. Maitasun liburua da? Ba beharbada baina izatekotan maitasuna garrazturik duena. Istorio askotan agertzen da amodioa, baina beti akabukoaren izpirituarekin, eta akaberak beti heriotzarekin du lotura. Nahiz eta lerrootan aitorpena egiten duen"... eta jendeak hala uste badu ere tristura eta maitasuna ez dira batere ondo moldatzen". Beharbada batak ez du bestea maite, ukaezina, baina moldatzera derrigortuta daudela esango nuke. Ezinbestean lotuta daude.

        Istorioak amaitu ostean azalari so gelditu naiz. Kafe bi, kroissant bat eta neska baten marrazkia. Ez dirudi horrela kolpe batean oso hitsa. Buelta eman diot azalari eta egilearen aurpegia ikusi dut. Eguzkiak min egiten dio begietan, irribarrerik ez du baina patxadatsua dirudi. Ipuinetako batean irakurritakoa etorri zait akordura... "Munduan zehar ibili izanak eskaini dizu bakarti ozpindu franko ezagutzeko parada. Bakardadeak usteltzen du pertsona (...) Eta orain badakizu bakardadea ere mundu bat dela. Basamortu bat. Ozeano bat. Eta nork berea dauka".

        Bakarrik dago erretratoan, baina ez dauka ozpindu itxura handirik. Engainatu al gaitu egileak? Azken finean, ipuin kontalari bat beti da ipuin kontalaria.

Radio Euskadi, 2007-02-18

 


susa-literatura.com